Wyślij tekst przez e-mail Wiedza chorych na temat zagrożeń wynikających z przyjmowania leków przeciwzakrzepowych i antyagregacyjnych ze wskazań kardiologicznych
Abstrakt
Wstęp: W kardiologii leki przeciwzakrzepowe i antyagregacyjne są powszechnie stosowane. Poza działaniem terapeutycznym leki te wykazują wiele objawów niepożądanych.
Celem pracy była ocena wiedzy chorych na temat działania oraz możliwych powikłań przyjmowanych leków antyagregacyjnych i przeciwzakrzepowych ze wskazań kardiologicznych.
Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 180 pacjentów (średnia wieku 65 lat). Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny wykorzystujący kwestionariusz autorski.
Wyniki: Spośród leków antypłytkowych i przeciwzakrzepowych przyjmowanych przez chorych najczęściej stosowano kwas acetylosalicylowy – u 140 osób, klopidogrel – u 64 osób, a pochodne acenokumarolu przyjmowało 25 osób. Na pytanie, czy chory uzyskał informacje na temat ubocznych działań przyjmowanych leków, 51% odpowiedziało że tak, 22%, że nie, a 27% nie pamiętało. Swoją wiedzę na temat działania leków jako dobrą oceniło 23%, jako średnią 57%, brak wiedzy deklarowało 20%. Zagrożenia związane z nagłym odstawieniem leków znało tylko 25% badanych. Aż 81% chorych nie wiedziało, jak należy postąpić w przypadku pominięcia dawki leku.
Wnioski: Stan wiedzy pacjentów na temat leczenia przeciwzakrzepowego, powikłań, skutków ubocznych i interakcji jest niedostateczny, a sposób i zakres edukacji pacjentów niewystarczający. Wobec powszechności stosowania leczenia przeciwzakrzepowego powinny powstać poradnie antykoagulacyjne na wzór zachodnich ośrodków.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Lasota B., Mizia-Stec K., Gąsior Z.: Postępy w terapii chorób serca na przełomie ostatnich lat. Świat Med Farm. 2009, 9, 58–66.
Rewiuk K.: Niewydolność serca i migotanie przedsionków – gdy nieszczęścia chodzą parami. Chor Serca Naczyń. 2009, 6 (2), 49–57.
Kleinrok A., Adamczyk T.: Powikłania krwotoczne po farmakomechanicznym leczeniu ostrych zespołów wieńcowych. Część I – definicje, występowanie, znaczenie i czynniki ryzyka. Post Kardiol Interw. 2009, 5 (2), 81–91.
Trzeciak P., Poloński L., Zembala M.: Powikłania krwotoczne i zakrzepowo zatorowe u chorych ze sztuczną zastawką serca – nadal niedoceniany problem, wciąż bez bezpiecznych rozwiązań. Kardiol Pol. 2006, 64, 1038–1042.
Burzyńska J., Gruchała M., Rynkiewicz A.: Jak stosować leki przeciwpłytkowe u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca lub ekwiwalentem wieńcowym? Forum Med Rodz. 2009, 3 (2), 99–107.
Sawicka-Powierza J., Oltarzewska M., Chlabicz S.: Postępowanie z pacjentami leczonymi doustnymi lekami przeciwkrzepliwymi podczas leczenia stomatologicznego. Czas Stom. 2007, 60 (10), 691–698.
Stępińska J.: Współpraca z pacjentem leczonym przeciwzakrzepowo. Med Dypl. 2008, 3 (8), 17–20.
Sawicka-Powierza J., Ołtarzewska A.M., Chlabicz S., Rogowska-Szadkowska D., Marcinowicz L.: Edukacyjna rola pielęgniarki środowiskowej w opiece nad pacjentami leczonymi acenokumarolem w poradni lekarza rodzinnego. Pol Merkur Lekarski. 2009, 26 (15), 636–639.
Windyga J.: Powikłania leczenia przeciwzakrzepowego. Med Dypl. 2007, 16 (4), 37–42.
Michalski B., Kasprzak J.D.: Leki antyagregacyjne w kardiologii. Jak uniknąć powikłań? Lek Rodz. 2009, 15 (3), 256–266.
Imela J., Opolski G., Rydzewska G., Baczewska-Mazurkiewicz D., Małecki R., Filipiak K.J.: Konsensus Grupy Roboczej powołanej przez konsultantów krajowych w dziedzinach chorób wewnętrznych, gastroenterologii i kardiologii w sprawie zasad prewencji powikłań żołądkowo-jelitowych z przewodu pokarmowego w trakcie leczenia przeciwpłytkowego. Kardiol Pol. 2009, 67 (5), 536–538.
Wójcik P., Mulak A.: Leczenie przeciwpłytkowe i antyagregacyjne a ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego. Gastroenterol Pol. 2009, 16 (5), 383–388.
Rewiuk K., Grodzicki T.: Migotanie przedsionków jako problem ludzi starszych. Kardiol Pol. 2009, 67 (9), 149–156.
Dobrowolski P., Kosiński P., Filipiak K.J.: Leki przeciwkrzepliwe w chorobach serca i naczyń – stan obecny i perspektywy. Chor Serca Naczyń. 2007, 4 (3), 130–136.
Aframian D.J., Lalla R.V., Petersom D.E.: Management of dental patients taking common hemostasis-altering medications. Oral Surg Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2007, 103 (45), 1–11.
Wołkanin-Bartnik J., Zieliński T., Pogorzelska H., Browarek A., Leszek P., Korewicki J.: Powikłania zakrzepowo-zatorowe i krwotoczne u pacjentów po wszczepieniu sztucznej zastawki serca leczonych doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi. Czynniki ryzyka zależne od jakości leczenia przeciwzakrzepowego. Pol Arch Med Wew. 2005, 114, 673–679.
Sawicka-Powierza J., Rogowska-Szadkowska D., Ołtarzewska A.M., Chlabicz S.: Czynniki wpływające na działanie doustnych antykoagulantów. Interakcje z lekami i pożywieniem. Pol Merkur Lekarski. 2008, 24 (143), 458–462.
Trzeciak P., Foremny J., Szyguła-Jurkiewicz B., Zembala M.: Poradnia wad serca – system opieki ambulatoryjnej nad chorym po zabiegu wszczepienia sztucznej protezy zastawkowej. Prewencja infekcyjnego zapalenia wsierdzia oraz powikłań krwotocznych i zakrzepowo-zatorowych. Fam Med Primary Care Rev. 2006, 8 (4), 1328–1334.
Sawicka-Powierza J., Ołtarzewska A.M., Rogowska-Szadkowska D., Chlabicz S.: Stosowanie doustnych antykoagulantów w ramach opieki ambulatoryjnej. Pol Merkur Lekarski. 2008, 24 (143), 463.
Ołtarzewska A., Sawicka-Powierza J.: Program poprawy jakości opieki nad pacjentami leczonymi doustnymi antykoagulantami (DAK) w akademickiej praktyce medycyny rodzinnej w Białymstoku. Doniesienia zjazdowe. Probl Med Rodz. 2008, 10 (2), 73–75.
Szymczyk T., Płaczkiewicz D., Kleinrok A.: Migotanie przedsionków w pytaniach i odpowiedziach. Kardiol Dyplom. 2008, 7 (7), 65–70.
DOI: https://doi.org/10.21164/pomjlifesci.431
Copyright (c) 2018 Maria Korzonek, Małgorzata Zembik
URL licencji: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/
POMERANIAN JOURNAL OF LIFE SCIENCES
ISSN 2450-4637
Editorial office address
Adres redakcji
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
70-204 Szczecin, ul. Rybacka 1
www.pum.edu.pl/uczelnia/wydawnictwo
WYDAWNICTWO POMORSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W SZCZECINIE
The printed journal is a copy of the original
Wersja drukowana jest wersją pierwotną czasopisma
Copyright by Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
1.png)
